Pradeep Pendhare
पर्शियन नजाकत आणि भारतीय कलाकुसर, असा अफलातून संयोग असलेले ‘हिमरू’ वस्त्र छत्रपती संभाजीनगरची ओळख आहे.
'हिमरू'च्या डिझाइनचा वापर एअर इंडिया एक्स्‍प्रेसच्या ताफ्यातील बोइंग 737 विमानाच्या शेपटीवर करण्यात आला.
कला आणि वारसा ज्या छत्रपती संभाजीनगरात आहे, याच शहराने 'हिमरू'च्या माध्यमांतून अनेक शतके वस्त्रकलेच्या इतिहासात आपले स्थान निर्माण केले.
फुलांच्या वेली आणि जाळी पॅटर्न हे वैशिष्ट्य असलेली 'हिमरू' वीणकला हे छत्रपती संभाजीनगरच्या हिमरू वीणकरांची कला आणि अनेक शतकांची सांस्कृतिक देणगी आहे.
ही कला सर्वांनाच भूतकाळाशी जोडणारी असल्याने या अजोड कलेचा सन्मान म्हणून बोइंग विमानाच्या शेपटीवर 'हिमरू'चे डिझाइन वापरण्यात आल्याचे एअर इंडियाने म्हटले आहे.
एअर इंडिया एक्स्‍प्रेसच्या बोइंग विमानावरील 'हिमरू'ची डिझाइन ही अजिंठा लेणी क्रमांक 2 मधील मंडला आर्ट आहे, अशी माहिती हिमरू फॅब्रिकचे संचालक फैजल कुरेशी यांनी दिली.
मोहम्मद तुघलकाने इसवी सन 1326 मध्ये दिल्लीहून दौलताबाद म्हणजे, देवगिरीला स्थलांतर केले. त्यात हस्तकौशल्याचे काम करणाऱ्या कुशल कारागिरांचाही समावेश होता.
औरंगजेबच्या काळात हे कारागीर दौलताबादहून छत्रपती संभाजीनगरला आले. या काळात शहर हस्तकलेचे प्रमुख केंद्र झाले.
पर्शियन नजाकत आणि भारतीय कलाकुसर, असा अजोड संगम असलेले 'हिमरू' वस्त्र हे राजेशाही वस्त्र म्हणून ओळखले जाते, ते आता अवघ्या जगाचे झाले आहे.