Rashmi Mane
येत्या काही काळातच लोकसभा निवडणुकीचे बिगुल वाजणार आहे. 18 व्या लोकसभेसाठी निवडणुका जाहीर होणार आहेत.
निवडणुकीची तयारी
सध्या देशात निवडणुकीचे वारे वाहत आहे. सर्वच पक्ष निवडणुकीच्या जय्यत तयारीला लागले आहेत.
सर्व पक्ष आपली व्हाेट बँक मजबूत करण्याचा प्रयत्न करत असून, प्रचाराला जोरदार सुरुवात झाली आहे. विविध पक्षांच्या उमेदवारांच्या याद्याही जाहीर होत आहेत.
पण निवडणुका जाहीर होताच आचारसंहिता लावली जाते. मात्र, निवडणुकीची आचारसंहिता काय असते हे फार कमी लोकांना माहिती असेल. तुम्हाला माहीत आहे का आचारसंहिता म्हणजे काय?
मुक्त आणि निष्पक्ष निवडणुका घेण्यासाठी निवडणूक आयोगाने काही नियम केले आहेत. या नियमांना आचारसंहिता म्हणतात. लोकसभा आणि विधानसभा निवडणुकीच्या वेळी सर्व पक्ष, नेते आणि सरकारने या नियमांचे पालन करणे अनिवार्य असते.
निवडणूक आयोगाकडून निवडणुकीच्या तारखा जाहीर होताच आचारसंहिता लागू होते आणि निवडणूक प्रक्रिया पूर्ण होईपर्यंत ती लागू राहते.
लोकसभा निवडणुकीच्या काळात संपूर्ण देशात आचारसंहिता लागू होते. आचारसंहितेमध्ये राजकीय पक्ष, उमेदवार, निवडणूक प्रचार, सभा आणि मिरवणुका, मतदानाच्या दिवसापर्यंत कसे वागावे हे त्यात दिलेले असते.
मंदिरे, मशिदी, चर्च, गुरुद्वारा किंवा इतर धार्मिक स्थळे यांचा निवडणूक प्रचारासाठी व्यासपीठ म्हणून वापर करता येणार नाही. शिवाय मत मिळवण्यासाठी जातीय किंवा जातीय भावनांना आवाहन करता येणार नाही. मतदारांना पैसे वाटणे, भेटवस्तू देणे, मतदारांना आमिष दाखवणे अशा गोष्टी करण्यात या काळात सक्त मनाई असते.
आचारसंहितेचे पालन न केल्याने कायदे आणि नियमांचे उल्लंघन होते. यासाठी व्यक्ती किंवा पक्षावर शिस्तभंगाचे उल्लंघन झाल्यास कायदेशीर कारवाई केली जाऊ शकते.
R