सरकारनामा ब्यूरो
पूर्वीच्या काळात संचालकांकडून ईस्ट इंडिया कंपनीसाठी सिव्हिल सर्व्हंट्सची निवड केली जात असे.
कंपनीचे हे सर्व कर्मचारी लंडनच्या हेलीबरी कॉलेजमध्ये प्रशिक्षण घेत आणि त्यानंतर त्यांना भारतात पाठवले जात.
1854 मध्ये लॉर्ड मॅकॉलने भारतासाठी नागरी सेवेची संकल्पना मांडली.
सुरुवातीला लंडनमध्ये नागरी सेवा आयोगाच्या स्पर्धा परीक्षा फक्त लंडनमध्येच घेतल्या जात होत्या.
युरोपियन पद्धतीप्रमाणे अभ्यासक्रमाची रचना करण्यात आली होती आणि यासाठी 18 ते 23 वयोमर्यादा होती.
भारतीयांसाठी हे सर्व कठीण असतानाही अनेक भारतीय दिग्गज यात यशस्वी झाले.
पहिल्या महायुद्धानंतर मॉन्टेगु चेल्म्सफोर्ड यांना भारतात परीक्षा घेण्याची विनंती केली आणि यासाठी त्यांनी मान्यताही दिली.
1922 पासून नागरी सेवा परीक्षा भारतातही प्रथम अलाहाबादमध्ये घेतली. तेव्हा लंडन नागरी आयोगामार्फत परीक्षा चालवली जात असे.
ली आयोगाने केलेल्या भक्कम शिफारशींनुसार भारतात केंद्रीय लोकसेवा आयोगाची स्थापना करण्यात आली.