कुणी लस देता का लस? ग्लोबल टेंडर काढूनही कंपन्या प्रतिसादच देईनात!

नवी दिल्ली :  देशात कोरोना (Covid19) संसर्गाची दुसरी लाट आली असून, सरकारने लसीकरणावर (Covid vaccination) भर दिला आहे. परंतु, देशात मोठ्या प्रमाणात लशीची टंचाई निर्माण झाली आहे. याचसाठी अनेक राज्यांनी ग्लोबल टेंडर (Global Tender) काढल्यानंतरही प्रतिसाद मिळत नसल्याचे स्पष्ट झाले आहे. यामुळे लस देता का लस अशी राज्यांची स्थिती झाली आहे. 

केंद्र सरकारने राज्यांना लस उत्पादक कंपन्यांकडून थेट लस खरेदी करण्याची परवानगी दिली आहे. परंतु, भारतातील सिरम आणि भारत बायोटेक या कंपन्यांकडे पुरेशी लस नाही. यामुळे अनेक राज्यांनी ग्लोबल टेंडर काढली आहेत. याला जगातील लस उत्पादक कंपन्यांकडून प्रतिसाद मिळत नसल्याचे चित्र आहे. विशेष म्हणजे उत्तर प्रदेशने तर अटी शिथिल करुन आणि मुदत वाढवलेली असताना एकाही कंपनीने प्रतिसाद दिलेला नाही. देशात सर्वांत आधी ग्लोबल टेंडर काढणाऱ्या उत्तर प्रदेशची ही अवस्था आहे. 

महाराष्ट्रानेही कोरोना लशीच्या पाच कोटी डोससाठी ग्लोबल टेंडर काढले आहे. याचबरोबर स्पुटनिकला ई-मेलही पाठवण्यात आला असून, त्यांचा प्रतिसाद मिळालेला नाही. दरम्यान, मुंबई महापालिकेने काढलेल्या ग्लोबल टेंडरला तीन प्रतिसाद मिळाले आहेत. परंतु, त्यांनी पुरेशी कागदपत्रे सोबत जोडलेली नाहीत. तमिळनाडू, केरळ आणि कर्नाटकनेही ग्लोबल टेंडर काढली आहेत. परंतु, त्यांनाही लस उत्पादक कंपन्यांचा प्रतिसाद मिळालेला नाही. पश्चिम बंगाल सरकारनेही टेंडर काढलेले आहे. याचबरोबर पुणे आणि पिंपरी-चिंचवड महापालिकांनाही टेंडर काढली आहे. मात्र, त्यांनाही यात यश मिळालेले नाही. 

हेही वाचा : लस प्रमाणपत्रासोबतच कोरोना मृत्यू प्रमाणपत्रावरही मोदींचा फोटो छापा

सध्या देशात कोरोना लसीकरणाचा चौथा टप्पा सुरू आहे. या टप्प्यात 18 वर्षांवरील सर्व नागरिकांना लस दिली जात आहे. लसीकरणाच्या तिसऱ्या टप्प्यात 1एप्रिलपासून 45 वर्षांवरील सर्व नागरिकांना ही लस दिली जात आहे. जगातील सर्वात मोठ्या कोरोना लसीकरणास भारतात 16 जानेवारीला सुरवात झाली. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते या मोहिमेचे उद्घाटन करण्यात आले होते. 

सरकारने लस देण्याचा प्राधान्यक्रम ठरवला आहे. यातील पहिल्या टप्प्यात आरोग्य कर्मचारी, कोरोनाच्या आघाडीवर लढणारे पोलीस, नागरी सुरक्षा कर्मचारी आणि स्वच्छता कर्मचारी यांचा समावेश होता. लसीकरणाच्या दुसऱ्या टप्प्यात ही लस 60 वर्षांवरील ज्येष्ठ नागरिकांना देण्यात आली. तसेच, मधुमेह आणि उच्च रक्तदाबासह इतर आजार असलेल्या 45 वर्षांवरील रुग्णांनाही लस दिली गेली. 

देशात कोव्हिशिल्ड आणि कोव्हॅक्सिन या दोन लशींचा वापर लसीकरणासाठी होत आहे. आता केंद्र सरकारने रशियाच्या स्पुटनिक व्ही या लशीच्या आपत्कालीन वापरास परवानगी दिली आहे. स्पुटनिकचे उत्पादन डॉ.रेड्डीज ही कंपनी करीत आहे. सिरम इन्स्टिट्यूट ही कोव्हिशिल्ड या कोरोना लशीचे उत्पादन करीत आहे. ही लस ऑक्सफोर्ड युनिव्हर्सिटी आणि अॅस्ट्राझेन्का यांनी विकसित केली आहे. दुसरी लस ही भारत बायोटेकची कोव्हॅक्सिन ही आहे.  

Edited by Sanjay Jadhav