२०१४ मध्ये भाजप सरकारने सत्तेत येण्यापूर्वी मराठा, ओबीसी, धनगर, आणि आदिवासी समाजांना आरक्षण देण्याचे आश्वासन दिले होते. त्या वेळी देवेंद्र फडणवीस यांनी जोरदार वक्तव्य केले होते की, "सत्तेत आल्यावर २४ तासांत आरक्षणाचा प्रश्न सोडवला जाईल." मात्र, आज १० वर्षांनंतरही हे प्रश्न अनुत्तरितच आहेत. विविध समाजांचे आरक्षणाचे प्रश्न आजही 'जैसे थे' आहेत आणि भाजप सरकार त्याला केवळ विलंब करीत आहे, असा आरोप काँग्रेसचे प्रदेशाध्यक्ष नाना पटोले यांनी केला आहे.
मराठा समाजाने आरक्षणासाठी अनेकदा आंदोलन केले. त्यांनी इतर मागासवर्गीय वर्गात समाविष्ट होण्याची मागणी केली, मात्र हा प्रश्न अद्याप सोडवलेला नाही. २०१८ मध्ये मराठा समाजाला एसईबीसी (सामाजिक आणि शैक्षणिक मागास वर्ग) अंतर्गत आरक्षण मिळाले, परंतु ते नंतर न्यायालयात रद्द झाले. सरकारने न्यायालयीन लढाईत यश मिळवले नाही आणि मराठा समाजाच्या मागण्या आजही प्रलंबित आहेत. देवेंद्र फडणवीस यांनी मराठा आरक्षणाचा मुद्दा वेळोवेळी पुढे नेण्याचे आश्वासन दिले होते, परंतु त्यांच्या कार्यकाळात त्यावर ठोस पावले उचलली गेली नाहीत.
ओबीसी समाजासाठी राजकीय आरक्षणाचा मुद्दा अधिक संवेदनशील आहे. फडणवीस सरकार स्थानिक स्वराज्य संस्थांमध्ये ओबीसी आरक्षणाचा मुद्दा न्यायालयात हरले. त्यामुळे ओबीसी समाजामध्ये प्रचंड नाराजी आहे. नाना पटोले यांच्या मते, ओबीसी समाजाची ही स्थिती भाजपा सरकारच्या अपयशामुळे झाली आहे. फडणवीस आणि भाजप सरकारवर त्यांनी या समाजाच्या विश्वासघाताचा आरोप केला आहे.
धनगर आणि आदिवासी समाजानेही आरक्षणाच्या मुद्द्यावर अनेक आंदोलने केली आहेत. फडणवीस सरकारने या समाजाला आश्वासने दिली होती, परंतु त्यांच्यासाठीही आरक्षणाच्या बाबतीत कोणतेही ठोस उपाय केलेले नाहीत. या समाजाची फसवणूक केल्याचा आरोप काँग्रेसने फडणवीस सरकारवर केला आहे. नाना पटोले यांनी या मुद्द्यांचा उल्लेख करत भाजप सरकारने केवळ आश्वासनांचे गाजर दाखवले, पण प्रत्यक्षात काहीच केले नाही, असे स्पष्ट केले.
नाना पटोले यांनी भाजप सरकारवर टीका करत म्हटले की, भाजपने आरक्षणाच्या मुद्द्यावर केवळ राजकारण केले आहे. त्यांनी समाजात जाती-जातींमध्ये फूट पाडून आपल्या फायद्यासाठी हा मुद्दा वापरला आहे, असे ते म्हणाले. नाना पटोले यांनी आरक्षणाच्या खलनायकांना धडा शिकवण्याचे आवाहन केले आहे. भाजप सरकारने आरक्षणाच्या बाबतीत फक्त खोट्या आश्वासनांची माळ लावली असून, समाजाच्या न्याय्य मागण्यांकडे दुर्लक्ष केले आहे.
काँग्रेस पक्ष महाराष्ट्रात सत्तेवर आला तर ओबीसी आणि इतर समाजांच्या आरक्षणाच्या मुद्द्यांवर तो ठोस भूमिका घेईल. काँग्रेस पक्षाने नेहमीच सामाजिक न्याय आणि समता यावर भर दिला आहे, त्यामुळे आरक्षणाच्या प्रश्नांवर ते गंभीरपणे विचार करतील आणि आवश्यक उपाययोजना राबवतील.
एम्पिरिकल डेटा संकलन: सर्वोच्च न्यायालयाने ओबीसी आरक्षण रद्द केले होते कारण आरक्षणासाठी आवश्यक असलेला एम्पिरिकल डेटा (तथ्यात्मक माहिती) सरकारकडे उपलब्ध नव्हता. महाविकास आघाडी सरकार ओबीसींच्या मागासलेपणाचे विश्लेषण आणि तपशीलवार माहिती गोळा करण्यासाठी तातडीने पावले उचलेल. हा डेटा सुप्रीम कोर्टात सादर करून स्थानिक स्वराज्य संस्थांमध्ये ओबीसी आरक्षण पुन्हा लागू केला जाऊ शकतो.
आर्थिक मागास वर्गासाठी आरक्षणाचा विस्तार: काँग्रेसने आपल्या धोरणांमध्ये ओबीसी, मराठा, धनगर आणि आदिवासी समाजाच्या आरक्षणाच्या मागण्या मान्य केल्या आहेत. महाविकास आघाडी सत्तेत आली तर ते या समाजांच्या आर्थिक मागासलेपणाचे विश्लेषण करून त्यांना आरक्षणाच्या आधारे अधिक फायदे देण्याचा प्रयत्न करतील.
केंद्रावर दबाव : राज्यात सत्तेत आल्यावर काँग्रेस केंद्र सरकारवर दबाव आणेल की, जातीआधारित आरक्षणासाठी आवश्यक असलेल्या धोरणात्मक सुधारणा त्वरित करण्यात याव्यात. महाराष्ट्रातील आरक्षणाचा प्रश्न राज्याच्या पातळीवर मर्यादित नसून केंद्र सरकारशी निगडित आहे. काँग्रेस पक्ष केंद्र सरकारवर तातडीने या विषयावर ठोस निर्णय घेण्यासाठी दबाव आणेल.
महासभा आणि जागरूकता अभियान: काँग्रेस पक्षाने पूर्वीच जाहीर केले होते की, ओबीसी आणि इतर समाजांना त्यांच्या हक्कांसाठी जागरूक करण्यासाठी आणि त्यांच्या मागण्यांचा आवाज केंद्र आणि राज्य सरकारपर्यंत पोहोचवण्यासाठी विशेष मोहीम राबवली जाईल. यामुळे लोकांना त्यांच्या अधिकारांबद्दल जागरूक केले जाईल आणि त्यांचे हक्क मिळवण्यासाठी ठोस पावले उचलली जातील.
Facebook link Nana Patole
https://www.facebook.com/nanapatoleinc?mibextid=ZbWKwL
Instagram link Nana Patole
https://www.instagram.com/nanapatoleinc?igsh=MTJiYm56c21veTV5NA==
Twitter link Nana Patole
https://x.com/NANA_PATOLE?t=N2H_xQP8h6AMQVFp-bsD3Q&s=09
YouTube link Nana Patole
Read Latest Marathi Political News, Breaking Political News from Maharashtra, India, Pune & Mumbai at Sarkarnama. To Get Live Political Marathi News on Mobile, Download the Sarkarnama Mobile App for Android and IOS. सरकारनामा आता सर्व सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर. ताज्या राजकीय घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम, शेअर चॅट, टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, सरकारनामा यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.