लोकसभा निवडणुकीनंतर आता राज्यसभा पोट निवडणुकीचे बिगुल वाजले आहे. निवडणूक आयोगाने राज्यसभेच्या 12 जागांसाठी 3 सप्टेंबरला पोट निवडणूक होणार असे बुधवारी जाहीर केले. तारखा जाहीर झाल्यानंतर आता राजकीय पक्ष आपला विजयाचा फॉर्म्युला तयार करण्यात व्यस्त झाली आहेत.
9 राज्यांसह 12 रिक्त जागांसाठी राज्यसभेची पोट निवडणूक (Rajyasabha by election) होणार आहे. 12 रिक्त जागांमध्ये महाराष्ट्रातील जागांचा समावेश आहे. तसेच यासह आसाममध्ये 2 आणि बिहारमध्ये 2, हरियाणा, राजस्थान, मध्य प्रदेश, तेलंगणा, ओडिसा आणि त्रिपुरा या राज्यात प्रत्येकी एक जागांचा समावेश आहे. महाराष्ट्रातून केंद्रीय मंत्री पीयूष गोयल (Piyush Goyal) आणि उदयनराजे भोसले (Udayanraje Bhosale) हे दोघेही लोकसभेवर निवडून आल्याने दोन जागा रिक्त झाल्या आहेत.
या 12 जागांवर कोण बाजी मारणार हे बघणे महत्त्वाचे ठरणार आहे. मात्र यावेळी या 12 जागांपैकी 10 जागांवर चुरशीची लढत होणार आहे. मात्र, काही जागांवर काँग्रेसचा तर काही जागांवर भाजपचा (BJP) हात असल्याचे दिसून येत आहे. या निवडणुकीनंतर राज्यसभेचे गणित कसे बदलेल ते जाणून घेऊया.
महाराष्ट्रात राज्यसभेच्या 2 जागा, बिहारमध्ये 2 जागा, आसाममध्ये 2 जागा, त्रिपुरामध्ये 1, हरियाणामध्ये 1, राजस्थानमध्ये 1, मध्य प्रदेशात 1, ओडिशात 1 आणि तेलंगणात 1 जागा रिक्त आहे.
या 12 रिक्त जागांपैकी, 10 अशा आहेत ज्या जागांवर उमेदवार लोकसभेवर निवडून आल्याने रिक्त झाल्या आहेत, तर तेलंगणा (Telangana) आणि ओडिशातील प्रत्येकी एक राज्यसभेच्या सदस्याने त्यांच्या पक्षाचा राजीनामा दिला आहे. त्यामुळे त्यांना राज्यसभेच्या सदस्य पदाचाही राजीनामा दिला आहे.
लोकसभा निवडणुका असो की विधानसभा निवडणुका (Vidhansabha Election), भाजपने मध्य प्रदेशात आतापर्यंत ज्या प्रकारे कामगिरी केली आहे, त्यावरून राज्यसभेतही भाजप एकतर्फी विजय मिळवेल आणि एक जागा पुन्हा जिंकेल, असे राजकीय जाणकारांचे म्हणणे आहे. याशिवाय त्रिपुरामध्येही भाजप मजबूत स्थितीत आहे.
आसाममध्ये भाजप स्थिती चांगली आहे. याशिवाय गेल्या वेळीही दोन्ही जागा त्यांच्या ताब्यात होत्या. अशा स्थितीत यावेळीही भाजप आसामच्या दोन्ही जागांवर विजय मिळवू शकतो, अशी शक्यता वर्तवण्यात येत आहे.
राजस्थानमधील एका जागेवर राज्यसभेची पोटनिवडणूक होणार आहे. या जागेवर भाजप प्रबळ असल्याचे बोलले जात आहे. राजस्थानमध्ये पक्षाने ज्या प्रकारे कामगिरी केली आहे, आधी विधानसभा निवडणुकीत आणि नंतर 2024 च्या लोकसभा निवडणुकीत भाजप पुन्हा एकदा राजस्थानमध्ये (Rajstan) विजय मिळवू शकतो.
दरम्यान, महाराष्ट्र आणि बिहारमध्ये चुरशीची स्पर्धा होणार आहे. गेल्या वेळी बिहारमध्ये आरजेडीने एक जागा जिंकली होती आणि भाजपने एक जागा जिंकली होती. यावेळीही चुरशीची स्पर्धा होऊ शकते. कारण विरोधी पक्षांकडेही पुरेशा जागा आहेत.
यावेळी ओडिशातील विधानसभा निवडणुकीत भाजपने बीजेडीला सत्तेतून बेदखल केले. मात्र, यावेळी त्यांची संख्या जास्त आहे, त्यामुळे ओडिशात भाजपचा वर्चस्व आहे. तेलंगणाबद्दल बोलायचे झाले तर काँग्रेसने रेवंत रेड्डी यांच्या नेतृत्वाखाली येथे सरकार स्थापन केले होते. पक्षाकडे आमदारांची संख्या चांगली आहे. तेलंगणात काँग्रेस जिंकू शकते.
सर्व राज्यांपेक्षा हरियाणामध्ये ही निवडणूक सर्वात कठीण मानली जाते. पक्ष निहाय भाजपचे 41 आमदार आहेत. याशिवाय अपक्ष नयन पाल रावत आणि हरियाणा लोकहित पार्टीचे (एचएलपी) गोपाल कांडा हे दोन आमदारही भाजपला पाठिंबा देतात. त्यामुळे भाजपला एकूण 44 आमदारांचा पाठिंबा आहे.
विरोधी पक्षाकडे मात्र 43 आमदार आहेत. यामध्ये 28 आमदारांसह काँग्रेस, 10 आणि तीन अपक्षांसह जननायक जनता पक्ष (जेजेपी) (रणधीर गोलन, धरमपाल गोंदर आणि सोमवीर सांगवान), चौथे अपक्ष बलराज कुंडू आणि इंडियन नॅशनल लोक दल (INLD) चे अभय चौटाला यांचा समावेश आहे.
.
Read Latest Marathi Political News, Breaking Political News from Maharashtra, India, Pune & Mumbai at Sarkarnama. To Get Live Political Marathi News on Mobile, Download the Sarkarnama Mobile App for Android and IOS. सरकारनामा आता सर्व सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर. ताज्या राजकीय घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम, शेअर चॅट, टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, सरकारनामा यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.