युद्धाचा परिणाम; युक्रेनमधून भारतात परतलेल्या वैद्यकीय विद्यार्थ्यांचे भविष्य अंधारात

नवी दिल्ली : रशिया युक्रेन युद्धाचा (Russia Ukraine war) आज सातवा दिवस आहे. युद्ध नेहमीच हजारो समस्या सोबत घेऊन येते. युक्रेनमध्ये सुरू असलेल्या रशियन लष्करी कारवाईमुळे परिस्थिती आणखीनच बिघडली आहे. भारतीय दुतावासाने अलर्ट जारी केल्यानंतर आता तेथे शिकणारे भारतीय विद्यार्थी (Indian Stundents) परतायला लागले आहेत. 01 मार्च रोजी खारकीवमध्ये रशियन बॉम्बस्फोटात एका भारतीय विद्यार्थ्याचाही मृत्यू झाला. त्यानंतर भारताने बचावकार्य अधिक तीव्र केले आहे. (Latest news Ukraine Medical Students)

मिळालेल्या माहितीनुसार, युक्रेनमधून भारतात परतणारे सुमारे 18 हजार भारतीय विद्यार्थी युक्रेनमध्ये वैद्यकीय शिक्षण घेत आहेत. युद्धामुळे जीव मुठीत धरुन मायदेशी परतलेल्या या विद्यार्थ्यांसमोर आणखी एक समस्या निर्माण झाली आहे. आपले वैद्यकीय शिक्षण अर्ध्यावर सोडून दिलेल्या या विद्यार्थ्यांचे भविष्य सध्या टांगणीला लागले आहे.

भारतात वैद्यकीय अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याचे काही पर्याय आहेत का?

नॅशनल मेडिकल कमिशनने (NMC) जारी केलेल्या 2021 च्या फॉरेन मेडिकल ग्रॅज्युएट्स (FMG) च्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, MBBS अभ्यासक्रमाच्या मध्यभागी परदेशी विद्यापीठातून भारतीय विद्यापीठात हस्तांतरणास परवानगी नाही. याचे कारण म्हणजे प्रवेशाची मार्गदर्शक तत्त्वे आणि निवडीचे निकष या दोघांसाठी वेगळे आहेत. FMGs त्यांचा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर आणि आवश्यक इंटर्नशिप पूर्ण केल्यानंतरच सरावासाठी भारतात परत येऊ शकतात.

पदवी खराब होण्याचा धोका का?

मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, त्यांचा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर, FMG ला त्यांच्या स्वतःच्या वैद्यकीय संस्थेतून 12 महिन्यांची इंटर्नशिप पूर्ण करावी लागेल. यानंतर भारतात परतताना येथे १२ महिन्यांची इंटर्नशिप पूर्ण करावी लागेल. युक्रेनमधील एमबीबीएस अभ्यासक्रमाचा कालावधी 6 वर्षांचा आहे, त्यानंतर 2 वर्षांचा इंटर्नशिप ज्याला एकूण 8 वर्षे लागतात. 2021 FMG मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, एमबीबीएस उमेदवाराने अभ्यासक्रम सुरू केल्यानंतर 10 वर्षांच्या आत वैद्यकीय सरावासाठी अर्ज करावा लागतो.

अशा परिस्थितीत भारतात वैद्यकीय सरावासाठी अर्ज करण्यासाठी त्यांच्याकडे 2 वर्षांचा कालावधी असतो. मात्र युक्रेनमधून परतलेल्या विद्यार्थ्यांकडे अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याबाबत कोणतेही स्पष्टीकरण नाही. तसेच अर्धवट सुटलेला अभ्यासक्रम कधी पूर्ण होणार, पूर्ण होणार की नाही याबाबतही त्यांच्याकडे माहिती नाही. एमबीबीएस प्रवेशानंतर अभ्यासक्रम आणि इंटर्नशिप पूर्ण करण्यासाठी 10 वर्षांपेक्षा जास्त कालावधी लागल्यास विद्यार्थ्यांची एमबीबीएसची पदवीही वाया जाऊ शकते.

विद्यार्थ्यांसाठी उपाय काय?

सध्या भारतीय विद्यापीठात एफएमजींं साठी प्रवेशाची कोणतीही तरतूद नाही. सध्याची परिस्थिती पाहता विद्यार्थ्यांसाठी ‘लॅटरल एन्ट्री’सारखा नवा नियम आणला जाण्याची शक्यता आहे. मिळालेल्या माहितीनुसार, नॅशनल मेडिकल कमिशनने (NMC) च्या अधिकाऱ्यांनी पुढील निर्णय होईपर्यंत सर्व विद्यार्थ्यांना संयम बाळगण्यास सांगितले आहे. जोपर्यंत सुरू असलेल्या संघर्षाचा निवळत नाही, तोपर्यंत विद्यार्थ्यांचे भवितव्यही अंधारातच राहणार असल्याचे दिसत आहे.